هفته اول جنگ در خبرها: توقع کرۀ شمالی در قبال حمایت از ایران: قطع رابطه با کرۀ جنوبی/ هر تانک عراقی یک میلیون پوند، هر پوند 15 تومان/ ایران به سمت تک حزبی و رادیکالیسم نمیرود/ نوبت رقص شتر هم خواهد رسید
تاریخ انتشار: ۲ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۴۷۰۸۳
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- دو سه شب قبل یکی از مجریان جدید تلویزیون در برنامهای که سه اسیر (آزاده) دوران جنگ میهمان آن بودند نکتهای گفت که بهانۀ این نوشته است.
او یادآور شد: من متولد سال 1369 هستم یعنی دو سال بعد از پایان جنگ هشت ساله و آنچه درباره جنگ میدانم بیشتر از روی فیلمهای جدی و طنز جنگی است و البته مطالعاتی هم دارم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این که مجری تلویزیون به جای تاریخ جنگ بخواهد از روی اخراجیهای دهنمکی یا حتی درامهای حاتمیکیا اطلاعات کسب کند از ویژگیهای دو سه سال اخیر صدا وسیماست زیرا یک فیلم سینمایی در بهترین حالت زادۀ ذهن و تخیل فیلمنامهنویس و اجرای کارگردان است و حتی نگفت روایت فتحهای مرحوم آوینی را دیده است.
به هر رو همین که صداقت داشت و اذعان کرد چه منابعی داشته و از آزادگان دعوت کردند جای سپاس دارد. اما همین صحبتها بهانه ای شد تا سراغ آرشیو بروم و 15 نکته متفاوت از آغازین روزهای جنگ استخراج کنم:
1. هم ابوالحسن بنیصدر رییس جمهوری (وفرمانده کل قوا) و هم آیتالله بهشتی و هر دو در کنفرانس مطبوعاتی در هفتۀ اول مهر 1359 تعبیر »دفاع مقدس« را به کار بردند. این گونه نیست که این اصطلاح بعدتر باب شده باشد. هر دو نیز گفتند: دفاع مقدس از سرزمین و میهن خود.
2. در آغازین روزهای جنگ سفیر کرۀ شمالی در تهران به دیدار سید احمد خمینی میرود تا از امام بخواهد رابطه با کرۀ جنوبی قطع شود. چرا؟ چون سفیر کرۀ شمالی می گوید به خاطر حمایت ما از شما دولت عراق رابطه خود با ما راقطع کرده است. شما هم رابطهتان با کرۀ جنوبی را قطع کنید چون کرۀ جنوبی همدست عراق است. این در حالی بود که ایران روابط دیپلماتیک خود با عراق را هم قطع نکرده بود تا به منزلۀ اعلان جنگ از طرف ایران نباشد. اگر در آن زمان به خواست سفیر کرۀ شمالی توجه میشد شاید اکنون از محصولات متنوع لوازم خانگی کرۀ جنوبی در خانههای ایرانیان دیگر خبری نبود! جالب این که به خواست کرۀ شمالی اعتنا نشد و پس از آن تنها هر سال آگهی های مفصلی در روزنامهها در ستایش کیم ایل سونگ بنیانگذار کرۀ شمالی در مطبوعات تهران درج میشد.
3. امام جمعه تهران از آن دسته از مردم آبادان که شهر را ترک میکردند انتقاد کردند: «در محلات اعیاننشین آبادان سکوت و غبار مرگ است و در محلات دیگر نور و حیات و جهاد. امروز روز خطر است و سنگر را نباید ترک کرد.»
4. محمد علی رجایی نخستوزیر وقت ایران برای شرکت در جلسه شورای امنیت و نه مجمع عمومی به نیویورک می رود و نطق خود را اینگونه آغاز میکند: صدای خود را بلند نکنید مگر هنگامی که به شما ظلم شده باشد. او با اشاره به این آیۀ قرآن ادامه میدهد امروز میخواهم صدای خود را بلند کنم چون به ما ظلم شده است.
برخی به اشتباه این نطق را مربوط به زمان ریاست جمهوری میدانند حال آنکه سال بعد در این دنیا نبود. نشان دادن آثار شکنجه دوران ساواک هم در کنفرانس مطبوعاتی صورت گرفت نه این نطق.
5. نمازگزاران تهرانی در پایان سخنان فخرالدین حجازی نماینده اول تهران و امام جمعه تهران در تأیید شعار میدادند: مرگ بر صدام حسین یزید! نام حسین بعدتر حذف و شعار به این شکل شد: مرگ بر صدام یزید کافر.
6. در کنفرانس مطبوعاتی آیت الله بهشتی که در عین ریاست دیوان عالی کشور ( معادل رییس قوه قضاییه امروز) دبیر کل حزب جمهوری اسلامی هم بود خبرنگاری با توجه به تغییر فضای جامعه به خاطر جنگ درباره آزادیها میپرسد و او اطمینان میدهد: کشور به سوی رادیکالیسم و تک حزبی نخواهد رفت.
7. در جلسه مجلس شورای اسلامی گزارش لطیف صفری نماینده اسلامآباد نمایندگان را تحت تأثیر قرار داد. او در این نطق می گوید: روحیۀ مردم عالی است و تنها سربازان دفاع نمیکنند. همه در حال دفاعاند از شهری و روستایی و عشایر. او در مجلس اول و دوم در واقع نماینده و صدای عشایر بود.
نام لطیف صفری البته بیشتر یادآور سالهای آغازین اصلاحات است چون بعد از توقیف روزنامۀ »جامعه« تیم شمس الواعظین روزنامۀ نشاط را به مدیر مسؤولی لطیف صفری منتشر کرد و البته سعید مرتضوی نشاط را هم بست.
8. در همان روزهای اول جنگ فخرالدین حجازی نماینده اول تهران از نابودی 150 تانک عراق در سوسنگرد خبر داد و بلافاصله گفت: هر تانک یک میلیون پوند است. یعنی هر کدام 15 میلیون تومان. به عبارت دیگر در مهر 1359 هر پوند 15 تومان ( 15 تا تک تومان) قیمت داشته است.
9. در مصاحبه بنیصدر با خبرنگاران خارجی یک سؤال خیلی جالب است: آقای رییس جمهور! تمامی ارتباطات با خارج از ایران قطع شده است. وقتی نتوانیم صحبتهای شما در این کنفرانس را مخابره کنیم آیا این مصاحبه معنی دارد؟
احتمالا تصور میکنید رییس جمهور وقت پاسخ داده دستور میدهم ترتیبی اتخاذ شود که شما بتوانید خبرتان را مخابره کنید ( در آن زمان اینترنت نبود و وسایل ارتباطی محدود بود مانند تلکس). جنگ اما اقتضائات خود را دارد و بنیصدر میگوید: نه، بیمعنی است! کاش میشد حس خبرنگار از این پاسخ را هم دانست!
10. خبرنگاری از رییس جمهوری ایران میپرسد رادیو عراق فلان ادعا را مطرح کرده شما چه پاسخی دارید؟ او میگوید: کار دروغگو دروغ گفتن است و رادیو بغداد هم دروغگوست اما نوبت رقص شتر هم خواهد رسید.
11. اشارات رییس جمهوری وقت به سخنان سفیر فلسطین در تهران که عراق گفته تنها زمینهای واگذار شده در قرار داد1975 را میخواهد در حالی است که فقط دو هفته قبل سفارت فلسطین در تهران افتتاح شده بود در حالی که در رژیم گذشته اسراییل به صورت رسمی و با عنوان در ایران سفیر نداشت اما ساختمان نمایندگی سیاسی اسراییل که عملا سفارتخانه بود تحویل فلسطینیها شد. منتها فلسطینیها ابتدا برای میانجیگری کوشیدند و بعد عملا جانب عراق را داشتند و ادامه جنگ را به سود اسراییل میدانستند.
12. در همان نخستین روزهای جنگ طارق عزیز که از او به عنوان نخستوزیر عراق یاد شده و احتمالا وزیر خارجه بوده به شوروی سفر میکند. ایران البته آمریکا را به تحریک صدام حسین برای تجاوز متهم میکرد. روابط ایران و آمریکا قطع شده بود و آمریکا نگران جان گروگان های خود بود.
13. این که روابط ایران و عراق قطع و سفارتخانه ( در میدان ولیعصر تهران) بسته نشده بود برای خبرنگاران جالب بود. رییس جمهوری ایران اما همین را نشانه تجاوز و حتی پرهیز از اعلان جنگ دانست.
14. در 19 شهریور 1359 و تنها 11 روز قبل از شروع جنگ سفارت انگلستان در تهران بسته شد و اعلام کردند روابط ادامه دارد و کارها را سفارت سوید در تهران انجام میدهد. آیا آنان از آغاز قریبالوقوع جنگ خبر داشتند؟ البته درگیریهای مرزی شروع شده بود.
15. برای آن که فضای آرمانی و خاص آن دوران را یادآوریم جملات پایانی اطلاعیۀ شمارۀ یک ستاد عملیات مشترک غرب کشور قابل توجه است: «ای مسلمین عراق! چرا قیام نمیکنید؟ چرا این لکۀ ننگ- صدام حسین- را از سرزمین خون و شهادت - کربلا- محو نمیکنید؟»
ملاحظه میفرمایید که هیچ یک از موارد 15 گانۀ بالا را نمیتوان در فیلمهای جنگی حتی در آثار مرحوم رسول ملاقلیپور دید چه رسد به «اخراجیها»ی دهنمکی. پس به مجری تازه از راه رسیده باید گفت خاطرات آزادگان گرامی هم روایت رفتار در آن سوست و تاریخ جنگ را باید در اسناد و اخبار رسمی جست نه در فیلمها.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: ۳ پیام رسمی در روز اول تجاوز عراق به خاک ایران / امام خمینی، آیتالله خامنهای و بنیصدرمنبع: عصر ایران
کلیدواژه: جنگ ایران و عراق ابوالحسن بنی صدر سید محمد بهشتی صدام حسین رسول ملاقلی پور مسعود ده نمکی رییس جمهوری کرۀ جنوبی کرۀ شمالی بنی صدر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۴۷۰۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ظرفیتهای استان تهران برای تعامل اقتصادی با «واسط» عراق مهیا است
علیرضا فخاری بعد از ظهر شنبه در نشست با «محمدجمیل المیاحی» استاندار «واسط عراق» که در محل دائمی نمایشگاههای تهران و در حاشیه افتتاحیه ششمین دوره نمایشگاه «ایران اکسپو ۱۴۰۳» برگزار شد، با اشاره به اینکه تهران به عنوان مرکز جمهوری اسلامی ایران نزدیک به ۱۰ میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده است، اظهار کرد: تهران یکی فشردهترین و خاصترین پایتختهای دنیا محسوب میشود.
استاندار تهران با بیان اینکه ۳۰ درصد از درآ مد ملی کشور بدون یافتههای حوزه نفت و انرژی در اختیار پایتخت قرار دارد و ۵۰ درصد از شرکت های دانش بنیان ایران در تهران مستقر هستند، گفت: در استان تهران علاوه بر خدمت رسانی به مردم ایران، میزبان اتباع نیز هستیم و نزدیک به ۵۲ درصد از مالیات کشور در تهران وصول میشود.
فخاری وجه تمایز استان تهران با سایر استانها را به لحاظ ساختاری و نظام برنامه ریزی، فشردگی جمعیت این استان دانست و افزود: تأمین زیرساختها و رفع نیازمندیها با توجه به فشردگی جمعیتی در این استان کار آسانی نیست.
وی با اشاره به اینکه بخش عمده فعالیتهای استان تهران مربوط به کارخانهها و مراکز تولیدی با ظرفیت ملی است که در این استان مستقر شده اند، عنوان کرد: از صنایع «هایتک» تا خودرو سازی و موضوعات فراگیر همگی سبب شده اند که تهران به عنوان ام القرای کشور مطرح باشد.
فخاری به مقام برتر استان تهران در بخش کشاورزی و حوزه محصولات باغی اشاره کرد و گفت: استان تهران در حوزه تولید محصولات گلخانهای رتبه نخست را دارد.
وی حوزه لبنیات استان تهران را شاخص دانست و افزود: موضوع مهم در تبادلات اقتصادی، شناخت کافی استانها از ظرفیتهای یکدیگر میباشد و در این راستا اگر ما پتانسیلها و نیازمندیهای استان «واسط» در عراق را بدانیم، بهتر میتوانیم در این زمینه محاورات طرفین را مورد بررسی قرار داده و پروژهها و برنامههای جدید را خلق کنیم.
استاندار تهران ضمن اعلام آمادگی پایتخت برای همکاری در حوزه تعاملات اقتصادی و رفع نیازمندیهای استان «واسط» عراق گفت: لازم به ذکر است که استان ایلام نیز میتواند به عنوان یک استان واسط ظرفیتهای لازم را میان تهران و «واسط» فراهم کند.
فخاری بر ضرورت ایجاد یک کارگروه مشترک میان استان تهران و استان «واسط» تاکید کرد و گفت: با استفاده از این کارگروه میتوانیم موضوعات را مورد بررسی قرار داده و موقعیتهای کاری جدید را احصا کنیم.
استاندار تهران در خصوص درخواست استاندار «واسط» مبنی بر استفاده از تجربیات و ظرفیتهای استان تهران در خصوص موضوعات شهری «واسط» اظهار کرد: این موضوع بستگی به جغرافیا و شرایط اقلیمی دارد، چرا که «دشت استان واسط» به عنوان یک دشت وسیع با ظرفیتهای اقلیمی خود قابل توجه بوده و ما مشابه این وضعیت را در استان ایلام و «دشت عباس» و مناطق شمال استان خوزستان داریم و مهمترین موضوع منطقه تأمین آب است که در صورت مدیریت صحیح در تأمین آب، ظرفیتهای جدیدی را در حوزه کشاورزی خواهیم داشت.
فخاری یکی از زمینههای ایجاد اشتغال در استان «واسط» را ایجاد کارخانههایی در حوزه تولید برق اعلام و بیان کرد: تولید سلولهای خورشیدی یکی از حوزههایی است که میتواند ظرفیتهای لازم را برای برق مورد نیاز تأمین کند.
استاندار تهران با تاکید بر نقش مهم کشاورزی در توسعه اقتصادی، گفت: بر اساس تجربه جهانی صنایع پایین دستی حوزه کشاورزی عنوان نقطه عطفی در حوزه تولیدات و سرمایه گذاری محسوب میشوند.
وی همکاری تهران و واسط را یک جریان تاریخ ساز جدید عنوان کرد و افزود: با وجود تمایل دشمنان برای اختلاف اندازی میان دو ملت ایران و عراق باید تلاش کنیم ضمن تداوم اتحاد میان دو کشور دوست و همسایه، شاهد همکاریهای روز افزون نیز باشیم.
استاندار تهران حفظ استقلال اقتصادی عراق را مهم دانست و عنوان کرد: امیدوار هستیم که در آینده شاهد رفع ظلم آمریکاییها در عراق باشیم.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری